15/03/2023
Azken urteetan “inflazioan interesa galduta” genuen. Gure aurreikuspenetan sartzen ez zen aldagaia zen. Bat-batean, hainbat bidetatik iritsi zitzaigun, eta hainbesteko indarrarekin, ezen, dirudienez, banku zentralak ere “berandu iritsi ez ote diren” berau kontrolatu asmoz; horrela aipatu du Metix Gestión de Riesgos enpresako José Manuel Pazos CEOak ,60 enpresa baino gehiagorekin egindako webinarrean.
Ostegun honetan, martxoaren 16an, Europako Banku Zentralak tasen igoera berri bat onartuko du. Analistek iragarri dute Frankfurtek 0,5 puntuko igoera onartuko duela, % 3tik % 3,5era pasatzeko eta gorantz jarraitzen duen inflazioari aurre egiteko. Erregulatzailearen ikuspuntutik, finantza-baldintzak gogortu egin dira, orain arte “inflazioa kontrolatzeko tresnarik onena” izan delako.
Tasen igoeraren helburua ekonomia moteltzea da, eskari agregatu txikiagoa egon dadin. Ez du atzeraldia bilatzen. Gertatzen da, “aurreko garaietan ez bezala, inflazio horrek post covid eskariaren osagaia duela, baita eskaintzarena ere, lehengaien kostuekin eta garestitzearekin… inbasioak Ukrainari eragindako inpaktuak mantentzen duela” ohartarazi du Pazosek.
Hain zuzen ere, Ukrainako gerra da ekonomiak erakusten ari diren egungo erresilientzia alda dezakeen arrisku-faktoreetako bat, Pazosek gaineratu duenez. Munizio arazoak daude. Ukrainak egunero “5.000 artilleria-jaurtigai jaurtitzen ditu, hau da, urte osoko Europako batez besteko herrialde baten kontsumoa eta Errusiak 20.000 jaurtigai”. Denok onartzen dugu gerrak iraungo duela, baina arrazoiren batengatik parentesi bat gertatuko balitz, Pazosek dioenez, ekonomiarentzat oso positiboa izango litzateke.
Politika ultra hedakorren amaierak, ikusten ari garen bezala, mugimenduak eragin ditu prezioetan eta interes-tasetan, eta “horien ondorioak oraindik jakiteke daude”. Tipoak, berez, gai izango dira inflazioa bideratzeko? Makroekonomiaren esaldi klasiko batetik hurbil egon gintezkeela ikusten dugu, “atzeraldiek soilik amaitzen baitute inflazioa”.
Nolanahi ere, badirudi inflazioari buruzko aurreikuspen guztiak okerrak zirela, bai eta hazkundeari buruzko guztiak ere; izan ere, oraingoz, gure inguruko ekonomiak eta enpresak ondo egokitzen ari dira ingurune aldakor horietara. Hala ere, enpresek ezin izango dute kostu gehiago bere gain hartu, moneta-politika ekonomia errealera eramango da, eta zerga-politiketan doikuntzak egin beharko dira, bai gastua murriztuta, bai zergak handituta edo biak batera.
Ez gaude dibisen gerra klasiko baten aurrean, ezta alderantzizko dibisen gerra baten aurrean ere, baina bai aldakortasun handiko garai baten aurrean. Adierazi behar da munduko transakzioen %90 dolarrarekin egiten dela eta moneta hori “higatzen ari dela”.
Silicon Valley Bank-en porrotaren ondorioz, besteak beste, Europan behera egin du eguneko termometrorik onenak, interes-tasen bilakaera aurreratzeko: Euriborra. Jaitsiera hori % 3,5ekoa izan zen asteartean, eta litekeena da EBZk eta FEDek aurreikusi baino lehen igoeren galga zapaltzea. Nolanahi ere, ez dirudi 2024ra arte ikusten dugunik joera-aldaketarik.
Lehengaiei dagokienez, lehen ondorio argia da etorkizunean energia garestiagoa izango dela batez besteko prezio historikoak baino
Horregatik guztiagatik, José Manuel Pazosek ondorioztatu du, gaur inoiz baino gehiago, enpresek “arriskuak estaltzeko tresnak izan behar dituztela, ez espekulatiboak”. Enpresek beren datuak ezagutu eta aztertu behar dituzte; kudeaketa-politika bat finkatu, eta, beren errealitatearen arabera, finantza-merkatuek eskaintzen dizkieten tresnak erabili. Oinarrizkoenak: Forward kontratua, dibisa merkatuetarako; Interest Rate Swap (IRS) interes-tasetarako eta etorkizunekoen merkatuak ezagutzeko, lehengaien arriskuak estaltzeko.
Bizitzen ari garena bezalako krisi estruktural eta motel baten aurrean, horren ondorioak aurreratzeko gai izan behar dugu.